Wykłady
“X Międzynarodowa Konferencja „Kompleksowa terapia dyskrazji plazmocytowych w 2022 roku”

Szpiczak plazmocytowy (multiple myeloma – MM) to złośliwy nowotwór hematologiczny charakteryzujący się niekontrolowaną klonalną proliferacją komórek plazmatycznych i – w większości przypadków – wytwarzaniem białka monoklonalnego z towarzyszącym uszkodzeniem narządowym. W Polsce jest trzecią pod względem liczby nowych zarejestrowanych przypadków chorobą nowotworową układu limfoidalnego u dorosłych. Stanowi prawie 13% wszystkich nowotworów hematologicznych. Etiopatogeneza szpiczaka nadal budzi wiele wątpliwości. Na podstawie przeprowadzonych dotychczas badań szpiczaka plazmocytowego uważa się za chorobę uwarunkowaną wieloma różnorodnymi czynnikami, w tym – stylem życia, ekspozycją zawodową, chorobami współistniejącymi czy predyspozycją genetyczną. Wykazano zwiększone ryzyko rozwoju MM wśród rolników, strażaków i fryzjerów. Udowodniono, iż zależność między pracą w rolnictwie a szpiczakiem występuje zarówno w krótko- jak i długotrwałych ekspozycjach. Wyniki badań przemawiają za podwyższonym ryzykiem rozwoju MM u krewnych chorego na szpiczaka, zwłaszcza w przypadku pokrewieństwa pierwszego stopnia i gdy krewnym tym jest kobieta lub osoba w wieku co najmniej 65 lat w chwili rozpoznania nowotworu. Liczba chorych na szpiczaka plazmocytowego zwiększa się, co jest skutkiem zarówno skuteczniejszej diagnostyki, jak również istotnego przedłużania przeżycia chorych. Zawdzięczamy to dostępności nowych leków w pierwszej i kolejnych liniach leczenia, zmianie koncepcji leczenia i przedłużaniu czasu trwania terapii, stosując leczenie konsolidujące oraz podtrzymujące do progresji choroby. Szpiczak to choroba ludzi starszych, mediana w chwili rozpoznania to 70 lat. W Polsce corocznie diagnozowanych jest de novo około 2000  pacjentów. Najistotniejsza wiadomość dla chorych jest związana z długością życia ze szpiczakiem. Obecnie średnie przeżycie wynosi około 7-10 lat i jest możliwe dalsze przedłużenie tego okresu w związku z wprowadzaniem innowacyjnych terapii. Długie życie ze szpiczakiem jest możliwe dzięki leczeniu opartemu na stosowaniu: bortezomibu, lenalidomidu, carflilzomibu, pomalidomidu, datatumumabu oraz terapii z wykorzystaniem auto-przeszczepiania szpiku kostnego. Obecnie MM u wielu osób można uważać jako schorzenie przewlekłe, jednak z uwagi na dużą różnorodność tego nowotworu prowadzenie pacjenta wymaga indywidualnego podejścia, specjalistycznej i aktualnej wiedzy oraz dużego doświadczenia ze strony zespołu leczącego.

W 2008 roku w Krakowie została powołana i zarejestrowana „Fundacja Centrum Leczenia Szpiczaka„ której zadaniem statutowym jest prowadzenie oraz wspieranie wszelkiej działalności na rzecz chorych ze szpiczakiem plazmocytowym. Fundacja jest organizacją pożytku publicznego i działa w sferze promocji i ochrony zdrowia. Aby zoptymalizować leczenie chorych w Polsce każdy z nas może pomóc w działaniach statutowych za co z góry składamy szczere i gorące podziękowania.
Z uwagi na specyfikę choroby wskazane jest, aby zespół specjalistów z wielu dziedzin, począwszy od hematologów poprzez nefrologów, ortopedów, radioterapeutów, neurologów, rehabilitantów i psychologów w sposób nowoczesny zajmował się diagnostyką i terapią szpiczaka plazmocytowego. Mamy marzenie, aby interdyscyplinarne oraz kompleksowe spojrzenie na pacjenta stworzyło nową jakość leczenia tego złożonego nowotworu.   Działamy wspólnie i czekamy na dzień, kiedy szpiczak mnogi stanie się chorobą całkowicie wyleczalną – co miejmy nadzieje, przy aktualnym postępie w medycynie, będzie możliwe w XXI wieku.